چیدمان و قفسه بندی انبار یکی از بخش های اساسی در زیرساخت انبارها است که میتواند سبب یا مانع تسریع عملیات انبارداری گردد. با قفسه بندی مناسب انبار، انبارگردانان میتوانند ظرفیت فضا را به حداکثر رسانده و سازماندهی انبار را برای کارایی بیشتر و فرآیند دسترسی به محصولات، تسهیل و بهینه نمایند. پالت پلاستیکی نقش بسزایی در نظم دهی در چیدمان و قفسه بندی در انبار دارند.
اگر میخواهید در مورد نحوه سازماندهی یک انبار با استفاده از پالت پلاستیکی بیشتر بدانید تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید.
همانطور که گفتیم چیدمان انبار نقش مهمی در قفسه بندی انبار ایفاء میکند، زیرا عرض راهرو، نقاط اتصال راهها و ورودیهای حملونقل و سایر اجزای انبار بر گزینههای قفسه بندی انبار تأثیر به سزایی دارند، بنابراین ذخیرهسازی توسط پالتها یکی از مهمترین روشها در صنعت لجستیک و انبارداری است و نقش بسیار مهمی در ایمنی محصول، سلامت کارگران و بهرهوری بهینه و بیشتر از فضای انبار دارد. معیارهای زیادی در پروسه ی انبارداری و قفسه بندی وجود دارد با این حال چهار مورد از باقی موارد مهم تر است و از فاکتورهای اساسی به خصوص در رابطه با محصولات فاسد شدنی مانند دارو و مواد غذایی هستند.

با توجه به اینکه یکی از بزرگترین مزایای استفاده از پالت پلاستیکی به نسبت همتایان چوبی و فلزی آنها قابل شستشو بودن این پالت هاست، بنابراین شستشوی پالت های پلاستیکی یک فرآیند مهم از نظر ایمنی و بهداشت در حمل و نقل و انبارش کالاها به ویژه در صنایع غذایی و دارویی محسوب می شود. در ادامه به بررسی آنچه باید در مورد شستشوی پالت بدانید و نحوه انجام آنها پرداخته ایم.
- وزن و حجم بار: به طور معمول محصولات با بار و حجم بالا باید در قسمت پایین انبار چیده شوند تا از احتمال آسیب به محصول و نیروی کار کاسته شود
- ارتفاع بار:محصولات با ارتفاع بالا بهتر است در قسمت پایین قفسه ها چیده شود تا دسترسی و حمل آن راحت تر و ایمن تر باشد.
- فضای موجود : هرچه راهروهای انبار وسیع تر باشد، رفت آمد ماشین آلات حمل و نقل راحت تر انجام میشود و ریسک خطر را پایین تر می آورد.
- قابل دسترس بودن محصولات بر اساس نیاز : چیدمان محصولات باید به گونه ای باشد که دسترسی به محصولات پر مصرف راحت تر و سریع تر باشد.
انواع ذخیره سازی محصول در سیستم انبارداری :
ذخیره سازی محصولات معمولا به دو روش که مورد تأیید استانداردهای جهانی است انجام می شود:
1. FIFO : این روش مخفف کلمه Firt in Firt out است به این معنی که وروی اول باید خروجی اول نیز باشد. این روش یکی از کاربردیترین روشها در انبارداری مواد غذایی و دارویی است که در آن ترتیب ورود و خروج بسیار حیاتی است. روش ذخیره سازی FIFO را میتوان با سه روش مجزای دیگر پیادهسازی کرد:
الف) قفسه های شیب دار: در این روش قفسهها دارای ریل می باشند و با بارگذاری مجدد پالتها، پالتهای قدیمیتر به سمت خروجی سوق داده می شوند.
ب) قفسه گذاری با دو راهرو: در این روش قفسه ها دو سر باز دارند. یک طرف برای ورود پالت ها و طرف دیگر برای خروج پالت ها. در این روش اپراتور باید دقت لازم را در ثبت ورود و خروج محصولات داشته باشد.
د) مدیریت دستی با برچسب گذاری تاریخ ورود: این روش معمولا در انبارهای کوچک استفاده می شود. اپراتورها معمولا از لیبل گذاری بر روی محصولات استفاده می کنند. در این روش احتمال بروز خطا بیشتر است و پرسنل انبار باید دقت لازم را در ثبت تاریخ ورود محصول داشته باشد.
2. LIFO : این روش مخفف کلمه Last in First out است به این معنی که ورودی آخر خروجی اول باشد. این سیستم ذخیره سازی بر عکس مورد اول به این صورت است که کالاهایی که آخر وارد می شوند اول خارج می شوند. پالت ها توسط لیفتراک وارد قفسه می شوند و کالاهای قبلی به عقب سوق داده می شوند. این سیستم مختص کالاهایی است که تاریخ انقضا ندارند مانند قطعات صنعتی و مصالح ساختمانی.
برای جلوگیری از آسیب رسیدن به محصولات و سهولت در حمل و نقل و باربری باید دستورالعمل های استاندارد در این حوزه را رعایت کرد. موارد مانند : استفاده از فیلم استرچ یا بندهای پلاستیکی برای تثبیت کالا، رعایت استاندارد ارتفاع کالا که معمولا بین 1.2 تا 1.8 متر است و رعایت حداکثر وزن مجاز که معمولا بین 500 تا 1500 کیلوگرم است.
در تقسیم بندی دیگر میتوان قفسه بندی را به دو نوع قفسه بندی در انبارهای پالت دار و انبارهای بدون پالت دسته بندی کرد:
– انواع قفسهبندی در انبارهای پالتدار
برای بهینهسازی فضای انبار و تسهیل در دسترسی به پالتها، استفاده از سیستمهای مختلف قفسهبندی ضروری است. بسته به نوع کالا، وزن، نحوهی ورود و خروج، و فضای موجود در انبار، انواع مختلفی از قفسهها مورد استفاده قرار میگیرند:
1. قفسه بندی راک سنگین (Heavy Duty Rack):
مناسب برای نگهداری پالتهای سنگین در چند طبقه است. این نوع قفسهبندی بیشتر در انبارهایی استفاده میشود که نیاز به تحمل بار بالا دارند و با لیفتراک جابجایی انجام میشود. ارتفاع قابل تنظیم و مقاوم بودن از ویژگیهای مهم آن است.
2. قفسه بندی پشتباز (Drive-in / Drive-through) :
برای استفاده حداکثری از فضای انبار طراحی شده است. در این سیستم لیفتراک میتواند وارد راهروی قفسهها شود و پالتها را به عمق قفسه هدایت کند. مدل Drive-in برای روش LIFO و Drive-through برای روش FIFO مناسب است.
3. قفسهبندی شیبدار (Gravity Flow Rack):
این قفسهها دارای ریلهای شیبدار هستند که باعث حرکت خودکار پالتها به سمت جلو میشوند. این روش برای محصولات دارای تاریخ مصرف و روش FIFO بسیار مناسب است.
4. قفسهبندی پالت متحرک (Mobile Racking) :
در این سیستم قفسهها بر روی ریل قرار دارند و قابلیت جابجایی دارند تا تنها یک راهرو در لحظه باز باشد و فضای بیشتری ذخیره شود. این روش مخصوص فضاهای محدود و انبارهای با ارزش بالا است.
5. قفسه بندی معمولی (Selective Racking):
پرکاربردترین نوع قفسهبندی است که در آن هر پالت مستقیماً قابل دسترسی است. مناسب برای انبارهایی است که تنوع کالایی زیاد و تعداد اقلام بالا دارند.
– نحوه ی ذخیره سازی و انبارداری پالت های بدون بار
1. چیدن پالت ها به صورت عمودی:
ذخیره سازی درست پالت های بدون بار نه تنها باعث صرفه جویی در فضا می شود، بلکه از آسیب دیدن پالت ها و حتی ایجاد خطر برای کارکنان نیز جلوگیری می کند. نحوه ی چیدمان پالت ها خیلی مهم است. پالت ها باید هم اندازه ومعمولا بین 10 تا 20 عدد بر روی سطح صاف و هم تراز بر روی هم قرار بگیرند.
2. استفاده از قفسه های مخصوص پالت های خالی:
این قفسه ها معمولا فلزی هستند و پالت ها بر روی آنها طوری قرار می گیرند که بتوان با لیفتراک آنها را جابجا کرد.
3. چیدن ایستاده پالت ها:
در این حالت پالت ها به صورت ایستاده کنار هم قرار می گیرند و به صورت عمودی کنار دیوار یا داخل قفسه قرار داده می شوند.
وزن پالت ها موضوع دیگری است که باید در چیدمان به آن توجه کرد. پالت های سبک باید بر روی پالت های سنگین قرار بگیرند چرا که معمولا تحمل وزن پالت های سبک کمتر از پالت های سنگین است.
مزیت ذخیره سازی پالت پلاستیکی نسبت به پالت چوبی:
از مواردی که می توان بین پالت های پلاستیکی و چوبی تمایز ایجاد کرد، در سیستم قفسه بندی و ذخیره سازی است. پالت های چوبی در شرایط آب و هوایی بخصوصی باید نگهداری شوند زیرا محصولات چوبی در صورت نگهداری در محیط مرطوب تغییر شکل داده و دچار آفت و کپک می شوند و این مسئله می تواند برای انبارداری محصولات دارویی و غذایی مشکل ساز باشد. ایراد دیگری که می توان از پالت های چوبی گرفت این است که مستعد آتش سوزی هستند و در صورت قرار گرفتن در محیط گرم و خشک احتمال آتش گرفتن آنها زیاد خواهد بود.
اگر شما قصد خرید پالت های پلاستیکی را از شرکت ما دارید، لازم است قبل از سفارش خود، ابعاد و وزن پالت های مورد نیاز را مطابق با محصولات و فضای در دسترس جهت انبار و ذخیره سازی خود انتخاب نمایید. در صورت نیاز به راهنمایی و مشاوره در خصوص انتخاب ابعاد پالت ، وزن پالت و یا پالت مناسب با نوع کسب و کار و محصولات خود، می توانید با تیم مشاوره حرفه ای پرشین صنعت در ارتباط باشید تا راهنمایی های لازم را در خصوص انتخاب مناسب ترین پالت و باکس پالت پلاستیکی در اختیار شما قرار دهند.